2Asst. Assoc. Dr. Cumhuriyet University, Department of Psychiatry, Sivas
Abstract
A metaphor is a figure of speech in which a word or phrase is applied to an object or an action that it does not literally denote in order to imply a resemblence. Metaphor has been an essential feature of human communication from time immemorial: fairy tales, parables, provers are all examples of metaphor. Human beings regularly use metaphors to communicate with each other, so it is reasonable to expect this figure of speech to have a place in the process of communication we call psychotherapy. As well as carefully planned and developed major metaphoric stories to achieve specific therapeutic goals, anectodes, similes, analogies, parables and other brief metaphorical statements, relationship metaphors, tasks with metaphorical meanings, objects can be used with their metaphorican meaning in psychotherapy. Stories when properly constucted and told, are usually more interesting than straight expositions of the points one wishs to make. Of course it is possible to construct boring stories or to tell good stories in a boring way. But well thought out and well narrated stories, told in the right context cainspire people to undertake tasks and think about things they would not have considered before. Stories, because they deal indirectly with issues and have meanings that are in varying degrees veiled, tend to be less threatening and confronting than direct statements. Listeners are free to take stories at their face value, if their implicit meaning is unacceptable to them at the time. And this result will not damage the existing therapist-client rapport. Suggesting solutions to problems, helping people to recognize themselves, increasing motivation, reframing and redefining problems, reminding subjects of their own resources are all the benefits of clinical uses of metaphors in psychotherapy. In this text, the description of metaphor and usage of metaphor in psychotherapy will be reviewed with samples.
2Yrd. Doç. Dr. Cumhuriyet Üniversitesi Psikiyatri A.B.D. Sivas
Sözbilimde “bir kelimenin yeni bir anlama aktarılması” anlamına gelen, kelime anlamı ise “aktarmak” olan metafor, görünürde ilişkili olmayan temaları direk olarak kıyaslama dilidir. Örtük bir kıyaslama yapmak amacıyla, normal olarak/genelde bir şeye işaret eden bir kelime ya da cümlenin başka bir şeye işaret etmek için kullanıldığı konuşma örneğidir. İnsanoğlu, aslında metaforları birbirleriyle iletişimde düzenli olarak çok eskilerden beri kullanmaktadır: masallar, fıkralar, atasözleri, her biri birer metafor örneğidir. Durum böyle olunca; konuşmanın bu şeklini psikoterapi dediğimiz iletişim sürecinde kullanıyor olmak son derece anlaşılır hale gelmekte. Bu bağlamda; ayrıntılı olarak tasarlanmış metaforik anlamlı öyküler kullanılabileceği gibi anektodlar, teşbih, mecaz ve deyişler, bazı objeler, ilişkiler de metafor olarak kullanılabilir. Uygun bir şekilde oluşturulduğunda ve anlatıldığında, öyküler genellikle bir noktanın direk gösterilmesinden çok daha ilginç olarak algılanırlar. Tabi ki; sıkıcı öyküler oluşturulması ya da iyi öykülerin sıkıcı bir şekilde anlatılması da mümkündür. Fakat; doğru bağlamda anlatılan, iyi kurgulanmış ve iyi anlatılan öyküler, kişilerin etrafındaki şeyleri daha önce düşünmedikleri bir biçimde değerlendirmesi için onlara ilham verir. Öyküler, konulara dolaylı olarak değindiklerinden ve değişen derecelerde örtük anlamları olduğundan, direk cümlelere göre daha az tehdit edicidi ve daha az yüzleştiricidir. Dinleyici, eğer o an örtük anlam onun için kabul edilebilir değilse, öyküyü görünür anlamıyla anlamakta özgürdür ve böyle bir sonuç, varolan terapist-hasta işbirliğine de zarar vermez. Problemlere alternatif çözümler sunmak, insanlara kendilerine dışarıdan bakma şansı vermek, motivasyonu arttırmak, mevcut problemleri tekrar tanımlamak ve farklı bir çerçeveden bakmak, kişilere kendi kaynaklarını hatırlatmak gibi metafor kullanımının daha birçok tedavide terapistin işini kolaylaştıran ve elini kuvvetlendiren yanı vardır. Bu yazıda, metaforun ne olduğu ve ne işe yaradığı, çeşitli metafor örnekleri üzerinden gözden geçirilecektir.