Female orgasmic disorder (FOD) is a prevalent sexual dysfunction affecting approximately 11–42% of women worldwide. This condition is characterized by marked delay in, infrequency of, reduced intensity of, or absence of orgasm, causing significant distress. This narrative review examines the biological and cognitive-behavioral etiological factors underlying FOD and synthesizes the current evidence on treatment approaches. Biological factors include neuroanatomical substrates involving cortical, subcortical, and brainstem regions, autonomic nervous system dynamics, hormonal influences, and iatrogenic causes. Cognitive-behavioral factors include spectatoring, cognitive distraction, maladaptive sexual beliefs, performance anxiety, attentional deficits in interoceptive awareness, and behavioral avoidance. Treatment approaches, including directed masturbation programs, sensate focus techniques, cognitive restructuring, mindfulness-based interventions, and pharmacological options, were evaluated. Meta-analytic evidence demonstrates that cognitive-behavioral therapy significantly improves overall sexual function, with directed masturbation showing the strongest evidence for the treatment of lifelong FOD. Mindfulness-based cognitive therapy shows promise in enhancing interoceptive awareness and reducing spectatoring. An integrated biopsychosocial treatment model incorporating both biological and cognitive-behavioral components is recommended for comprehensive clinical management of FOD.

Kadın orgazm bozukluğu (KOB), dünya genelinde kadınların yaklaşık %11–42’sini etkileyen, belirgin gecikme, seyreklik, yoğunlukta azalma veya orgazm yokluğu ile karakterize edilen ve önemli sıkıntıya neden olan yaygın bir cinsel işlev bozukluğudur. Bu anlatı derlemesi, KOB’un altında yatan biyolojik ve bilişsel davranışçı etiyolojik etkenleri ele alarak tedavi yaklaşımlarına ilişkin güncel kanıtları incelemektedir. Biyolojik etkenler arasında kortikal, subkortikal ve beyin sapı bölgelerini içeren nöroanatomik yapılar; otonom sinir sistemi dinamikleri, hormonal etkiler ve iyatrojenik nedenler yer almaktadır. Bilişsel davranışçı etkenler ise kendini gözlemek ve bilişsel dikkat dağınıklığı, uyumsuz cinsel inançlar, performans kaygısı, bedensel duyumlara farkındalığa ilişkin dikkat eksiklikleri ve davranışsal kaçınma örüntülerini kapsamaktadır. Yönlendirilmiş mastürbasyon programları, duyusal odaklanma teknikleri, bilişsel yeniden yapılandırma, farkındalık temelli müdahaleler ve farmakolojik seçenekler dahil tedavi yaklaşımları değerlendirilmektedir. Meta-analitik kanıtlar, bilişsel davranışçı terapinin genel cinsel işlevi önemli ölçüde iyileştirdiğini göstermekte olup, yönlendirilmiş mastürbasyon yaşam boyu süren KOB için en güçlü kanıta sahiptir. Farkındalık temelli bilişsel terapi, beden duyumlarına farkındalığı artırma ve seyirciliği azaltmada umut vadetmektedir. Kapsamlı klinik yönetim için hem biyolojik hem de bilişsel davranışçı bileşenleri içeren bütünleşik bir biyopsikososyal tedavi modeli önerilmektedir.