Insomnia is one of the most common problems in sleep disorders, a health problem that affects negatively the quality of life of individuals. Insomnia is seen in cancer patients at all times, especially in advanced stage patients are more frequent. The aim of this study is to systematically analyze controlled trials in the available literature to evaluate the effectiveness of group therapies based on a cognitive behavioral approach in the treatment of insomnia in cancer patients. Within this scope “cognitive behavioral group intervention” was determined as an independent variable and “insomnia” as an independent variable. Literature survey was performed using the words “cognitive behavioural therapy”, “cognitive behavioural group therapy”, “cancer”, “insomnia”, “cognitive intervention”, “cognitive therapy”, “group therapy” and English equivalents of these words. Based on the specific criteria set out, it was decided that 12 experimental studies should be included in the meta-analysis. A Comprehensive Meta Analysis statistical program was used to calculate the effect sizes of the studies. As a result of the meta-analysis carried out, it was determined that all of the studies calculated effect sizes have negative effect. In addition, the results of the study revealed that cognitive behavioral group therapies have a large effect size on the treatment of insomnia problem seen in cancer patients (g=-1.405). The results of these studies show that group therapies based on a cognitive-behavioral approach contribute to the decrease of insomnia levels in cancer patients.

İnsomnia (uykusuzluk), uyku bozuklukları içerisinde en yaygın görülen durumlardan birisi olup, bireylerin yaşam kalitesini olumsuz etkileyen bir sağlık sorunudur. İnsomnia, kanser hastalığının her döneminde görülmekle birlikte özellikle ileri evre hastalarda daha sık görülmektedir. Bu çalışmanın amacı kanser hastalarında görülen insomnia tedavisinde bilişsel davranışçı yaklaşıma dayalı grup terapilerinin etkinliğini değerlendirmek üzere mevcut literatürde yer alan kontrollü denemeleri sistematik olarak analiz etmektir. Bu kapsamda “bilişsel davranışçı grup terapisi” bağımsız değişken olarak; “insomnia” ise bağımlı değişken olarak belirlenmiştir. Alan yazın taraması “bilişsel davranışçı terapi”, “bilişsel davranışçı grup terapi”, “kanser”, “insomnia”, “uykusuzluk”, “kognitif müdahale”, ‘kognitif terapi”, “grup terapi”kelimeleri ve bu kelimelerin İngilizce karşılıkları kullanılarak yapılmıştır. Belirlenen ölçütlere dayalı olarak 12 adet deneysel araştırmanın meta-analize dâhil edilmesine karar verilmiştir. Çalışmaların etki büyüklüklerinin hesaplanmasında Comprehensive Meta Analysis istatistik programı kullanılmıştır. Yürütülen meta-analiz sonucunda etki büyüklükleri hesaplanan çalışmaların tamamının negatif etkiye sahip olduğu bulgulanmıştır. Ayrıca araştırma sonuçları Bilişsel Davranışçı grup terapilerinin kanser hastalarında görülen uykusuzluk probleminin tedavisinde geniş bir etki büyüklüğü (Hedge g=-1,405) bulunduğunu ortaya koymuştur. Bu araştırmaların sonuçları bilişsel-davranışçı yaklaşıma dayalı grup terapilerin kanser hastalarında görülen insomnia düzeylerinin azalmasına katkı sağladığını göstermektedir.